Solunum YGS - LYS (10. sınıf)

SOLUNUM

Solunum canlıların ortak özelliği olup solunumu oksijenli solunum ve oksijensiz solunum olmak üzere 2 grupta inceleyeceğiz.

A) Oksijenli Solunum

NOT:  C6H12O6  = Glikoz  \   CO2  = Karbon dioksit

                                                                    

Oksijenli solunum 3 evrede gerçekleşir ;

1)GLİKOLİZ EVRESİ

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

NOT: P =  BAĞLI OLAN FOSFAT  \   C = KARBON SAYISI  \   PGAL = FOSFO GLİSER ALDEHİT   \    DPGA = DİFOSFO GLİSERİK ASİT      \    PGA = FOSFO GLİSERİK ASİT 

KULLANILANLAR : 2 ATP      ÜRÜNLER :  4 ATP  , 2 PİRÜVAT  , 2 NADH+ H+
NET : 2 ATP  , 2 PİRÜVAT  ,  2 NADH+ H+

ÖZELLİKLER :
-   Oksijenli ve oksijensiz solunumda ortaktır.Ortak olmasının sebebi ise aynı enzimlerin kullanılmasıdır.
-   Bu evrede Substrat Düzeyinde Fosforilasyon ile ATP üretilir.
-   NAD lar hidrojen ve elktron alarak indirgenir.
-   2 Pirüvat oluşunca sona erer.
-   Defosforilasyon ( ATP yıkımı ) aktivasyon enerjisi için kullanılır.
-   Sitoplazmada gerçekleşir.
-   Tüm canlılarda ortaktır ve tüm canlılarda aynı enzimler kullanılarak gerçekleşir.

GENETİK

GENETİK



Genetikle ilgili kavramlar

• Karakter: Bireyde görülen herhangi bir özelliğe denir.Örn:göz rengi , saç rengi vs.
• Gen: DNA da bulunan ve belirli bir özelliği ortaya çıkaran parçaya denir.Örn: ela göz rengi...
• Alel gen: Bir karakterin oluşumuna etli eden genlerin her birine denir.Örn: göz rengine etki eden iki alel gen vardır A ve a dır gibi
• Genotip: Bireyin sahip olduğu gen şeklidir örneğin gözrengi genotipi Aa gibi buradaki Aa genotiptir.aynı zamanda gen formülü de denmektedir.
• Fenotip: Bireyin genotipinin dışa vuruşudur dış görünüşüdür. Mesela ( A: mavi göz rengi a: yeşil göz rengi ) göz rengi genotipi Aa olan bir kişinin fenotipi mavi gözdür. Genotipiaa olan bir kişinin fenotipi yeşil gözdür.
• Dominant (baskın) gen: Tek başına ve başka bir çekinik genle yanyana geldiğinde kendini fenotipte gösterebilen gendir.Büyük harfle gösterilir.örn: A , D vb.
• Resesif (çekinik) gen: Sadece tek başına kendini gösterebilen genlerdir yani yanında dominant gen bulunursa kendini gösteremez.Küçük harfle göterilir.örn: a , d vs.
• Lokus: Kromozom üzerinde genlerin bulunduğu yerlerdir.
• Homozigot(arı döl=saf ırk): Bir karakter bakımından aynı alelleri taşıyorsa yani aynı tür genleri taşıyorsa buna homozigot döl denir.Örn:AA , aa , DD , dd gibi
• Heterezigot(melez döl=hibrit): Bir karaktere etki eden genlerin alellerinin farklı türle olmasıdır.Örn: Aa , Dd gibi
• Gamet: Üreme hücresidir.Örn: yumuta hücresi , sperm hücresi
• P1 dölü: Bir özellik bakımından homozigot olan ana-baba döldür.
• F1 dölü: P1 döllerinin çaprazlanmasıyla oluşan döllerdir.Tamamı melezdir.
• F2 dölü: F1 oğul döllerinin monohibrit çaprazlama yapılmasıyla oluşan döllerdir.

BAZI ÖNEMLİ FORMÜLLER

Bütün hibrit çaprazlamalarında:

2ⁿ = fenotip çeşidini

3ⁿ = genotip çeşidini

4ⁿ = çaprazlama sonucu, oluşacak fert sayısını verir.

n = heterozigot karakter çeşidi.

DEVAMI YAKINDA.....